Cách sử dụng ánh sáng trong trang trí nội thất

Ánh sáng từ lâu đã được coi là liều thuốc bổ hữu dụng cho nội thất. Bản thân không gian nội thất chưa thể làm nên giá trị mời mọc, thu hút, nếu chưa nói đến yếu tố ánh sáng. Ánh sáng ở đây là một yếu tố nhấn mạnh sự hiện diện của không gian, đồ vật, nội thất trong tầm mắt của người sử dụng. Nếu tất cả chìm trong bóng tối, yếu tố thị giác trở nên không có ý nghĩa. Cái cần nhìn dường như không xuất hiện, nói chi đến sự hấp dẫn hay gợi cảm. Ánh sáng cũng là màu sắc của không gian kiến trúc nội thất.
Khác với ánh sáng trong một bức tranh, ánh sáng trong không gian kiến trúc chủ yếu được tạo nên từ chính hiệu quả chiếu sáng lên các vật liệu nội thất, cho nên nó phụ thuộc vào chất liệu bề mặt và cách bố trí ánh sáng. Có thể dễ dàng hình dung, nội thất trong nhà sẽ bí ẩn và sành điệu hơn nếu có thêm một vài khoảng ánh sáng.

Cũng giống như các ngành nghệ thuật ứng dụng khác, việc sử dụng ánh sáng trong trang trí nội thất cũng đòi hỏi những trình độ kiến thức chuyên môn sâu nhất định, khiếu thẩm mỹ và khả năng tưởng tượng cao. ở các nước phương Tây, việc bố trí ánh sáng cho nội thất thường do các chuyên gia thiết kế ánh sáng. Tại Việt Nam, trong nhiều năm gần đây, người ta vẫn có thói quen coi việc lắp đèn vô tội vạ trong các phòng ở với các loại đèn đắt tiền là thiết kế ánh sáng. Tuy nhiên việc bố trí thiếu khoa học này ngoài việc làm mất đi vẻ đẹp, tính thẩm mỹ của không gian nội thất còn gây nên hiện tượng “ô nhiễm ánh sáng”. Đây là hiện tượng sẽ gây nên các ảnh hưởng tiêu cực rất có hại cho sức khoẻ.

Nguyên lý chung của việc thiết kế ánh sáng trong nhà ở là bố trí ánh sáng chung đều, không quá chói. Đồng thời sử dụng ánh sáng tập trung tạo nên các khoảng ánh sáng lung linh tại các vị trí “chốt’’. Một phương án thiết kế thành công là kết hợp hài hoà giữa ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo – vừa tự nhiên, kinh tế, vừa không bị khô cứng.

Trong hầu hết các phương án, đèn chiếu sáng vừa là công cụ cung cấp ánh sáng vừa là vật trang trí tham gia vào khung cảnh nội thất. Đèn chiếu sáng trong nội thất có thể chia làm 3 loại chính, mỗi loại đều có những ưu nhược điểm và hiệu quả chiếu sáng khác nhau. Bóng sợi đốt thường ở dạng bóng tròn hoặc elip cho ánh sáng vàng và cảm giác ấm nóng, có giá thành thấp nhưng chi phí thắp sáng cao. Bóng đèn huỳnh quang có tác dụng lấy ánh sáng chung có chi phí điện chiếu sáng thấp với ánh sáng màu xanh hoặc vàng. Những loại huỳnh quang hiện đại có thể sánh với nguồn sáng thiên nhiên. Bóng halogen có hình dài đưa nguồn sáng tập trung mà không gây tình trạng tăng nhiệt. Kết hợp với các hình thức chân đế hoặc kiểu treo đèn, đèn chùm cũng làm nên cá tính và “Chất” riêng cho không gian nội thất.
Chiếu sáng chung toàn bộ không gian:
Ban ngày, có thể thực hiện việc này bằng cách lấy sáng qua hệ thống các cửa sổ. Vào buổi tối, với mục đích thay thế hay bổ sung cho nguồn chiếu sáng tự nhiên, cần bố trí ánh sáng đều khắp, độ sáng vừa phải, có thể dùng hệ đèn trần để tạo nên hiệu quả này. Các phòng khách đủ rộng, đèn halogen âm trần kết hợp với đèn chùm lớn treo trần luôn là một xu hướng được nhiều người lựa chọn. Không chọn các mầu ánh sáng quá nóng.

Chiếu sáng tập trung:
Trên nền ánh sáng chung dịu nhẹ, vào lúc ban ngày chỉ cần thêm vài ô cửa kính nhỏ lấy trực tiếp nguồn ánh sáng rọi vào cũng đủ tạo nên khoảng bóng nắng kỳ ảo tại một vài các không gian phụ như sảnh tối, không gian tiểu cảnh dưới chân cầu thang, không gian bếp. Vào buổi tối, có thể sử dụng các loại đèn tường, bàn, những thứ đèn chiếu nhỏ có khớp xoay hướng chiếu để tạo hiệu quả.

Chiếu sáng làm nổi bật:
Với các chi tiết đặc biệt trong phòng như một bức phù điêu gốm hay một bức tranh sơn dầu, thậm chí có thể là một bức tượng trang trí nằm trong hốc tường, đều có thể dùng những loại đèn chiếu halogen lộ diện trượt trên giá hay âm tường, tủ để tập trung một hoặc hai nguồn sáng nhỏ trực chỉ đến điểm muốn thể hiện. Nhiều khi chỉ một cây đèn có chân đặt vào không gian đã chọn sẽ làm bật lên khung cảnh mà vốn nguồn sáng tản không biểu hiện được.

Photo by TOMQAST.COM